تاثیر مصرف قند و شکر بر سلامتی ومضرات آن

مصرف بیش از حد قند می تواند باعث ایجاد انواع مشکلات برای سلامتی بدن به صورت کوتاه مدت و یا بلند مدت شود. علاوه بر افزایش خطر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و چاقی، قند نیز با افسردگی، نوسانات خلقی و سایر مشکلات سلامت روان مرتبط است. در ادامه این مطلب که درباره تاثیر مصرف قند و شکر بر سلامتی نوشته شده، خواهید فهمید که قند بیش از حد می تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی سلامتی را افزایش دهد.

خوردن قند و شکر از گذشته تا کنون یکی از عادات غذایی ما ایرانی ها بوده است. می توان گفت که همه روزه از این دو ماده در هنگام صبحانه خوردن و یا در طول روز استفاده می کنیم اما بد نیست با فواید و مضرات این دو ماده آشنا شویم. شکر در سایر خوراکی ها مانند نوشابه، شکلات، آبنبات، کیک و بیسکویت هم وجود دارد اما سوال اینجاست که مصرف زیاد قند و شکر چه ضررهایی دارد؟ آیا لازم است مصرف قند و شکر را کاهش دهیم؟ چطور باید این کار را انجام داد؟ متخصصان «سلامت» به این پرسش ها پاسخ داده اند.

ما ایرانی ها واقعا زیاد قند و شکر مصرف می کنیم؟

بله، متاسفانه مصرف قند و شکر در ایران بیش از بیشتر کشورهاست به همین علت چاقی، دیابت، فشارخون و بیماری های قلبی عروقی شایع است و حتی افراد جوان به این بیماری ها دچار می شوند. سرانه مصرف قند و شکر و شیرینی در ایران حتی از کشورهای عربی بیشتر است. شاید علتش این باشد که دولت قند و شکر را جزو موادغذایی ضروری می داند و برای آن یارانه پرداخت می کند. به همین دلیل به راحتی در دسترس هستند و مصرفشان بالاست و عوارض مصرف زیادشان مشاهده می شود. در ایران از قند و شکر معمولا به عنوان شیرین کننده چای استفاده می شود. در بیشتر غذاهای ایرانی و انواع شیرینی هم از شکر استفاده می شود. بدن با مصرف شیرینی و قند و شکر بدون دریافت موادمغذی، فقط کالری دریافت می کند که بدن ما روزانه به مقدار کمی قند نیاز دارد که می تواند آن را از طریق مصرف گندم، نشاسته و سیب زمینی تامین کند.

تاثیر مصرف قند و شکر بر سلامتی و فواید و ضرات آن

افزایش فشار خون و خطر ابتلا به دیابت.

مصرف بیش از حد قند می تواند منجر به عواقب درازمدت سلامتی شود، از جمله افزایش فشار خون و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را بالا می برد. سطح بالای قند در جریان خون باعث می شود بدن انسولین بیشتری تولید کند که باعث افزایش فشار خون و التهاب می شود. علاوه بر این، سطح بالای گلوکز می‌تواند به اندام‌های مهمی مانند لوزالمعده، قلب و کلیه‌ها آسیب برساند و منجر به بیماری‌های مزمن جدی شود.

افزایش بیماری های قلبی

مصرف بیش از حد قند در طول زمان می تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی شود. قند اضافی میزان کلسترول بد (LDL) را در بدن افزایش می‌دهد که می‌تواند در دیواره سرخرگ‌ها تجمع یافته و خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد. علاوه بر این، مصرف طولانی‌مدت شکر باعث آسیب به دیواره‌های رگ‌های خونی می‌شود و آنها را شکننده می‌کند و احتمال مسدود شدن آنها با رسوبات چربی یا پلاک را افزایش می‌دهد.

افزایش وزن و تجمع چربی.

استفاده بیش از حد قند در رژیم غذایی منجر به کالری اضافی می شود که به عنوان چربی ذخیره می شود. این می تواند منجر به افزایش وزن، چربی اضافی بدن و چاقی شود. وقتی سلول‌ها فاقد گیرنده‌های انسولین باشند، بدن در برابر آن مقاوم می‌شود و باعث تجمع گلوکز خون می‌شود و به طور بالقوه نیاز به دارو دارد. به همین دلیل است که چاقی و دیابت اغلب همزمان رخ می دهند. وقتی فردی قند زیادی مصرف می کند، خود را در معرض خطر هر دو بیماری قرار می دهد.

تحلیل رفتن دندان ها و لثه ها.

مصرف بیش از حد قند همچنین می تواند منجر به پوسیدگی دندان، بیماری لثه و سایر مشکلات سلامت دهان و دندان شود. باکتری‌هایی که در دهان زندگی می‌کنند، قندها را به اسید تبدیل می‌کنند که موجب فرسایش مینا می شود و در نهایت باعث ایجاد حفره در دندان می شود. این محصولات جانبی اسیدی همچنین به باکتری های پریودنتال اجازه حمله و آسیب به بافت های اطراف دندان را می دهند. اگر فردی مصرف قند خود را کاهش ندهد و به طور منظم چکاپ دندانپزشکی انجام ندهد، این شرایط به مرور زمان بدتر می شود.

خطر بیشتر انواع خاصی از سرطان

بین مصرف بیش از حد قند و انواع خاصی از سرطان ارتباط نزدیکی وجود دارد. مطالعات نشان داده اند که مصرف غذاهای پر قند خطر ابتلا به سرطان پانکراس، تخمدان، آندومتر و کلیه را افزایش می دهد. علاوه بر این، نوشیدنی های شیرین فرآوری شده – که اغلب حاوی قند بالایی هستند – با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مرتبط هستند. برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری ها و سرطان ها، از مصرف شیرینی ها و نوشیدنی های شیرین خودداری کنید یا آن را کاهش دهید.

قندی که با چای می خوریم، چند کالری دارد؟

هر گرم قند ۴ کیلوکالری انرژی دارد. وقتی فرد همراه چای قند و شکر مصرف کند، ممکن است ۵۰ تا ۶۰ گرم قند و شکر بخورد که چیزی حدود ۲۴۰ کالری به بدن می رساند. برخی افراد چای را با توت خشک، کشمش، خرما و عسل می خورند. در این مورد هم باید مقدار کالری دریافتی توجه داشت چون هر گرم قند از هر منبعی ۴ کیلوکالری انرژی دارد. مهم ترین مساله این است که مقدار مصرف را کم کنیم. مثلا می توان قند را به قطعه های ریز تقسیم کرد. مقدار مجاز مصرف قند به نیاز بدن و نوع رژیم غذایی بستگی دارد اما مقدار پیشنهادی قندهای ساده برای افراد بزرگسال روزانه حدود ۲۵ گرم است که با توجه به کل رژیم غذایی و منابع دریافتی می تواند بخشی از آن به قند و شکر اختصاص پیدا کند. من معمولا برای مراجعانی که قصد کاهش وزن دارند، روزانه ۵ تا ۶ واحد قند در نظر می گیرم که این مقدار می تواند در سایر افراد کمی بیشتر باشد.

مضرات مصرف شکر و قند به قرار زیر میباشد:

۱-سرکوب سیستم ایمنی بدن.
۲-بر هم زدن تعادل املاح در بدن.
۳- کاهش تمرکز، بد خلقی و افزایش اضطراب.
۴-کاهش انعطاف پذیری و عملکرد بافتها.
۵-افزایش سطح تری گلیسریدهای خون.
۶-سبب فقر مس و کروم میشود.
۷- تداخل در جذب کلسیم، منیزیم و پروتئینها.
۸-پیری زود رس.
۹-پوسیدگی دندانها و بیماریهای لثه ای.
۱۰- افزایش چاقی، کلسترول خون و فشار سیستولیک قلب.
۱۱-کاهش ویتامین E در خون.
۱۲-کاهش هورمون رشد.
۱۳-کاهش توانایی عملکرد آنزیمها.
۱۴- کاهش ظرفیت یاد گیری – کاهش عملکرد حافظه.
۱۵-بر هم زدن تعادل هورمونها.
۱۶-نقش در ابتلا به بیماری دیابت.
۱۷-سرگیجه و خواب آلودگی.
۱۸-شکر یک ماده اعتیاد آور است.
۱۹-کاهش پایداری عاطفی.
۲۰-میتواند موجب یبوست و یا واریس گردد.
۲۱- میتواند منجر به سرطان پروستات، پستان، تخمدانها و روده گردد.
۲۲-افزایش بیماریهای قلبی-عروقی.
۲۳-سردرد و میگرن.
۲۴-افزایش هورمون استروژن در مردها.
۲۵-افسردگی.
۲۶-میتواند مانند الکل ایجاد مسمومیت کند.
۲۷ باعث افزایش سطح دوپامین، سروتونین و نوراپی نفرین در خون میگردد.
۲۸-میتواند ایجاد سنگ صفرا و سنگ کلیه کند.
۲۹-میتواند آسم و یا آلرژی ایجاد کند.
۳۰- میتواند به ساختار DNA آسیب وارد سازد.

آیا کاهش مصرف قند و شکر به همه توصیه می شود؟

بله، کاهش مصرف قند به همه توصیه می شود. یعنی گروه خاصی وجود ندارد که از مصرف زیاد این ماده غذایی سود ببرد امادر افراد دیابتی مقدار مصرف مواد کربوهیدراتی که قند جزو آنهاست، باید محدودتر از دیگران باشد و در مورد این بیماران این توصیه جدی تر است. وقتی قند می خوریم، فقط انرژی دریافت می کنیم اما اگر سایر موادغذایی را مصرف کنیم، در کنار انرژی، موادمغذی دیگری هم دریافت خواهیم کرد. با توجه به اینکه ذائقه از کودکی شکل می گیرد، پدر و مادرها باید سعی کنند از کودکی فرزندانشان را به مصرف

کم شیرینی عادت دهند و قند و شکر را با خوراکی های سالم و کم کالری جایگزین کنند. برای تحقق این هدف، برنامه ریزی و فرهنگ سازی لازم است.