طرز تهیه 7 نوع سرکه خانگی به همراه نکات مهم

انگور رسیده و شیرین	2 کیلو
سرکه	نصف استکان
نمک	1 ق مرباخوری
خمیر مایه	1 ق مرباخوری
آب	نصف استکان

1. برای تهیه سرکه انگور خانگی ابتدا ساقه و چوب انگورها را جدا کنید و آن‌ها را داخل ظرفی ریخته، با وسیله‌ای مثل گوشتکوب برقی، گوشتکوب دستی یا مخلوط کن له کنید.
2. انگورهای له‌شده را همراه با تفاله داخل یک دبه بریزید.
3. دقت کنید که یک سوم از سر دبه خالی بماند که اگر سرکه در فرآیند تولید کف کرد؛ از سر دبه سر نرود.
4. به اندازه یک دهم از مقدار انگور، سرکه حاضری و نمک داخل دبه بریزید. مثلا برای دو کیلو انگور، نصف استکان سرکه و یک قاشق مرباخوری نمک داخل دبه ریخته و هم بزنید.
5.  برای اطمینان از تهیه یک سرکه خوب و عالی می‌توانید نصف استکان آب و یک قاشق مرباخوری خمیر مایه را نیز با هم مخلوط کنید و به انگورهای له‌شده اضافه کرده و هم بزنید.
6. حالا درب دبه را طوری روی آن قرار دهید که لای آن باز بماند و هوا درون دبه جریان داشته باشد.
7. دبه را در جای گرم مثل گوشه آشپزخانه قرار دهید.
8. حدود یک هفته بعد، سرو کله پشه سرکه پیدا می‌شود. این حشرات ریز فرآیند تبدیل انگور به سرکه را سریع‌تر می‌کنند و وقتی آن‌ها را دیدید مطمئن باشید که کارتان به درستی پیش رفته.
9. یک‌بار سرکه را هم بزنید و تا حدود سه هفته بعد دیگر به آن دست نزنید.
10. در این فاصله مواد تفاله تقریبا ته نشین می‌شوند و روی مواد زلال و صاف می‌شود.
11. می‌توانید در این مرحله سرکه را بچشید؛ اگر کاملا ترش شده بود می‌توانید تفاله‌ها را جدا کنید و سرکه رو صاف کرده و داخل شیشه نگهداری کنید.

سرکه انگور خانگی عالی و باکیفیت شما آماده است. اگر اولین بار است که سرکه تهیه می‌کنید بهتر است نکات زیر را مدنظر داشته باشید:

نکاتی درباره تهیه سرکه انگور:

• برای تهیه سرکه انگور می‌توان انگورها را درسته داخهل دبه انداخت اما بهتر است که میوه‌ها را له کنید.
• اگر اولین بار است که سرکه تهیه می‌کنید با مقدار کم مثلا با دو کیلو انگور شروع کنید.
• در تهیه سرکه خانگی مهم‌تر از هر چیز، انتخاب انگور شیرین و سالم هست و اگر انگور ترش یا سبز و نارس باشد، اصلا سرکه خوبی نخواهید داشت.
• رنگ انگور برای تهیه سرکه خانگی فرقی ندارد.
• فراموش نکنید که برای انجام فعل انفعالات تبدیل به سرکه، احتیاج به هوا هست پس در ظرف را کیپ نکنید.
• داشتن جایی نسبتا گرم  یعنی دمایی بین شانزده تا سی درجه برای تبدیل سرکه کاملا ضروری است. دمای سردتر یا گرمتر باعث خراب شدن سرکه می‌شود.
• بعضی افراد یک تکه نان داخل دبه سرکه می‌اندازند که حکم همان خمیر مایه را دارد اما از آنجا که در بسیاری از نانواهایی‌ها به جای خمیر مایه، از جوش شیرین استفاده می‌شود، ممکن است سرکه خراب شود.

سیب‌ها را خوب بشویید و هسته و دمش را بگیرید و به چهار قسمت برش بزنید.
حالا سیب‌های برش خورده را درون دبه پلاستیکی بریزید و بگذارید حدود یک چهارم از سر دبه خالی بماند.حالا نان سنگک را روی سیب‌ها بگذارید. نان سنگک به تخمیر سیب‌ها کمک می‌کند.دبه را برای 4 تا 5 ماه در جای گرم بگذارید. بعد از این مدت نان را از روی سیب‌ها بردارید و سیب‌های له شده را صاف کنید. بعد از 15 روز سرکه را مصرف کنید. توجه داشته باشید اگر می‌خواهید سرکه سیب زودتر عمل بیاید می‌توانید سیب ها را قبل از ریختن درون دبه چرخ کنید تا به شکل پوره در بیاید.

مواد لازم جهت تهیه سرکه انار

 

انار/‌۳ كيلوگرم

سركه / ۲ ليوان

آب جوش به ميزان لازم

نمک/‌ يك قاشق غذاخوری

 

 

طرز تهیه سرکه انار

برای درست کردن سرکه انار ابتدا انارها را دانه كنيد و در ظرف مورد نظر قرار دهید ، سپس آب جوش و نمک روی آن بريزيد. پس از يک روز كه هوای ظرف خارج شد، در آن را محكم ببنديد و به مدت ۲۲ ماه در جای گرم بگذاريد تا جا بيافتد.

دو روش برای تهیه سرکه انار ذکر می شود:

روش اول:

در این روش ابتدا انار شیرین را به چهار قسمت کنید سپس دانه های آن را جدا کنید.آنرا درون ظرف بریزید و به ازای یک کیلو گرم ،۱۰۰گرم شکر و مقدار ۱۰۰سی سی در لیتر سرکه و مقدار یک قاشق مخمر نانوایی را در آب ولرم آب کنیدو به مواد اضافه کنید و یا یک نان روی مواد قرار دهید و یک جهارم روی ظرف را خالی نگه دارید تا زمانی که براثر تخمیر بالا آمد جای کافی داشته باشد.سرکه انار را در جای گرم در دمای ۲۸الی ۳۰ درجه  نگهداری کنید، بعد از تخمیر شدن انار ها حدود  ۲ الی۳۳ ماه انار تخمیر شده را صاف کنید.مواد صاف شده را در ظرف در بسته بریزید بعد از ۱۵۵ روز قابل مصرف می باشد. در این روش از آب استفاده نشده است.

روش دوم :

در این روش انار شیرین را به چهار قسمت تقسیم کنید و دانه های  آن را جدا کنید. به وسیله آب میوه گیری آب آن را بگیرید.آب انار را درون ظرف بریزید به ازای هر یک کیلو آب انار یک لیوان سرکه اضافه کنید و مقدار ۱۰گرم مخمر یا مقدار کمی نان خشک روی اب انار بریزید.در جای گرم با دمای۲۸ الی ۳۰درجه  نگهداری کنید.مدت کمتر از ۴۰ الی ۵۰ روز سرکه انار شما قابل استفاده می باشد.

1. برای تهیه سرکه خرمالو ابتدا خرمالوی رسیده یا به اصطلاح یا به مرحله قندک رسیده را شسته و داخل سبدی بریزید تا آب اضافه آن برود.
2. حالا سرکه را داخل یک دبه ریخته، کاملا سر پر کنید.
3.  یک سوم ظرف را آب بریزید.
4. درب دبه را محکم ببندید.
5. بعد از ۱۵ روز سرغ آن رفته و دبه را خوب تکان دهید.
6. بعد از 45 روز، سرکه خرمالوی شما آماده است.

نکاتی درباره تهیه انواع سرکه:

• سرکه از فرآورده‌های طبیعی است که در اکثر خانه‌های ایرانی یافت می‌شود. بیشترین کاربرد سرکه به عنوان چاشنی غذا و تهیه ترشی‌ها و انواع سالادهاست و تاریخچه تولید سرکه تقریبا به ده هزار سال پیش برمی‌گردد. در روایت‌ها و احادیث ائمه اطهار و در منابع طب جامع ایرانی بر استفاده از سرکه بسیار تاکید شده و کاربرد درمانی زیادی برای آن ذکر شده است. طرز تهیه سرکه آنقدر آسان است که هرکسی با آگاهی مختصری از روش تولید آن، می‌تواند یک سرکه خانگی سالم و باکیفیت تولید کند.به طور کلی؛ فرایند تولید سرکه شامل دو مرحله است که هر دو مرحله طی واکنشی هوازی انجام می‌گردد. یعنی لازم است جریان هوا هر چند به مقدار کم برقرار باشد.

میوه مناسب برای تهیه سرکه خانگی

• سرکه تقریبا از هر ماده‌ای که به مقدار کافی شیرینی (قند) داشته باشد تا در فرایند تولید سرکه به اسید استیک طبیعی تخمیر شود، تهیه می‌شود.
• انگور، خرما، کشمش، سیب، گلابی، توت، انجیر، انار شیرین، خرمالو و هر میوه‌ای که به اندازه کافی شیرینی داشته باشد به عنوان ماده اولیه و اصلی تولید سرکه قابل استفاده هستند که البته سرکه تولید شده از هریک از این مواد نیز غیر از خواص عمومی و مشترک در تمامی سرکه‌های طبیعی، دارای فواید خاص آن نوع میوه نیز می‌باشد.
• مقدار مورد نیاز از ماده اولیه بسته به نوع سرکه و میزان نیاز به تولید سرکه دارد، مثلا اگر ماده اولیه شیرینی مناسبی داشته باشد:

1. هر یک کیلو گرم خرما یا کشمش حدود دو و نیم کیلو گرم سرکه می‌دهد.
2. هر یک کیلو گرم انگور حدود یک کیلو گرم سرکه می‌دهد.
3. هر یک کیلو گرم سیب حدود نیم کیلو گرم سرکه می‌دهد.

• ماده مهمی که در فرایند تولید برخی از سرکه ها عموما مورد نیاز است، آب است که توصیه می‌شود از آب سالم (آب معدنی) استفاده نمایید.

• جنس ظرف مورد استفاده در فرایند تولید سرکه نیز اهمیت زیادی دارد. بهتر است جنس ظرف به گونه‌ای باشد که در فرایند شیمیایی تخمیر و تولید سرکه واکنش نشان ندهد و دخالت نداشته باشد. در گذشته از خمره‌های سفالی،  لعابی یا شیشه‌ای برای تهیه سرکه استفاده میشد که این نوع ظروف، سالم‌ترین ظروف برای تهیه سرکه هستند.

1. با توجه به اینکه در مرحله اول، ماده اولیه را داخل ظرف می‌ریزیم، باید دهانه ظرف گشاد باشد تا به راحتی اینکار انجام گردد. ضمنا گنجایش ظرفی  که انتخاب می‌کنید باید بیشتر از حجم مواد اولیه بوده و حدودا یک پنجم آن خالی بماند که بعد، در فرآیند تولید سرکه از ظرف سرریز نشود.
2. در مرحله دوم با توجه به اینکه مایع حاصله از مرحله اول تبدیل به اسید و نهایتا سرکه می‌شود، می‌بایست ظرف یا بشکه‌ای استفاده کرد که مواد ظرف در واکنش تولید سرکه دخالت نکرده و در سرکه حل نشود بنابراین استفاده از توصیه می‌شود از ظروف شیشه‌ای استفاده شود.
3. با توجه به اینکه واکنش شیمیایی در مرحله اول و دوم هوازی بوده و نیاز به اکسیژن و تعامل ماده داخل ظرف با هوا است بنابراین، درب ظرف را باید بگونه‌ای بگذارید که کیپ نباشد و مسیری هر چند کوچک برای جریان هوا برقرار باشد.
4. بعد از تهیه سرکه، جهت نگهداری از آن ترجیحا باید از ظروف شیشه‌ای دردار استفاده کرد. در قدیم از ظروف شیشه‌ای که دور آن با حصیر  پوشیده شده بود و دارای دهانه تنگی بود، برای نگهداری سرکه استفاده می‌کردند که به ظروف کُپ یا کُپ شیرازی معروف بودند.

دما و محیط مناسب برای تهیه سرکه:

دمای مناسب برای تهیه سرکه، دمای هوای معتدل متمایل به گرمی بین 25 تا 30 درجه سانتیگراد است.
در محیط تولید سرکه باید هوا جریان داشته باشد.
اگر در محل تولید سرکه، آفتاب سوزان و هوا بسیار گرم است باید ظرف‌ها را در سایه قرار دهید.
بهترین فصل برای تهیه سرکه اواسط فصل بهار تا اواسط فصل پاییز است.

تذکر:

در هوای بسیار سرد فعل و انفعالات سرکه انجام نمی‌گردد.

روش تهیه سرکه خرما در منزل

مواد مورد نیاز

•  خرما ۲                 کیلوگرم
• آب جوشیده               ۴ لیتر
• نمک               ۱ قاشق غذاخوری
• سرکه                     نیم لیتر
• مایه خمیر        ۱ قاشق مرباخوری

طرز تهیه

ابتدا خرما را هسته بگیرید سپس خرما را با استفاده از چرخ گوشت چرخ کنید و داخل ظرفی غیر فلزی و با دهانه بزرگ بریزید و آب و باقی مواد را اضافه کنید درب ظرف را بسته و در محیطی تاریک و گرم قرار دهید باید به مدت ۲۵ تا ۵۰ روز بسته به دمای محیط نگهداری شود. در پایان هر دوره هفت روزه درب ظرف را باز کرده و محتویات را با هم مخلوط کنید تا قسمتهای مختلف به صورت مساوی تخمیر شوند، پس از این مدت سرکه بدست آمده را با پارچه صاف کنید و استفاده نمایید.

نکات مهم

• نکته اول اینکه هرچه خرما شیرین و دارای شیره بیشتری باشد سرکه مرغوبتری بدست خواهد آمد،همچنین آب بیشتری نیز نیاز خواهد داشت.
• ظرفی را انتخاب کنبد که در عمل تخمیر و بالا آمدن محتویات ظرف سر ریز نشود.
• دلیل استفاده از مخمر فقط در جهت کوتاه تر شدن زمان برای رسیدن و تخمیر سرکه است.