انواع کاهو و آشنایی با خواص درمانی کاهو
انواع کاهو و آشنایی با خواص درمانی کاهو
انواع کاهو و آشنایی با خواص درمانی کاهو را در بخش تازه های خواص مواد غذایی در سایت آشپزی ها مشاهده کنید.
کاهو انواع متنوعی دارد. کاهوی معمولی، کاهو پیچ، کاهو برگ و … . همه انواع آن نیز خوشطعم است و حس زندگی به انسان می دهد. اگر دوست داشته باشید این گیاه را خودتان در خانه و به روش کاملا ارگانیک تهیه کنید، ما فوت و فن آن را به شما آموزش می دهیم.
پیش از آموزش باید بگوییم کاهو به طور کلی به چهار دسته تقسیم می شود و هر کدام از آنها روش کاشت و نگهداری متفاوتی دارند. دلیل آن نیز این است که تحمل گرمای هر کدام با دیگری متفاوت است.
کاهوبرگ:
بسیار سریع رشد می کنند و پرورش آسانی نیز دارند. این نوع کاهو را می توانید یک ماه پس از کاشت، برداشت کنید. رنگ برگ های این نوع کاهو قرمز یا سبز تیره است. به دلیل لبه های چینخورده زیبا وقتی در باغچه می کارید، زیبایی خاصی به آن می بخشد.
کاهوی کله گِرد:
این نوع کاهو کله گرد و کوتاهی دارد و برگ های آن نرم هستند. رنگ برگ ها نیز به کرم می زند و طعم شیرین و خوبی دارند.
کلم پیچ:
این کاهو که در سال های اخیر در کشور ما نیز زیاد شده و با نام کاهوی چینی هم از آن یاد می کنیم، بسیار ترد و خوش طعم هستند. این کاهوها رنگ روشن و آب بسیاری در خود دارند.
کاهوی معمولی:
برگ های این کاهو به جای اینکه گرد و کوتاه باشند، کشیده و بلند هستند. برگ های آن ترد و شکننده است و طعم خوبی دارد.
زمان مناسب برای کاشت کاهو:
در روزهای ابتدایی فصل بهار باید بذر کاهو را بکارید. بذرافشانی را هر دو هفته یکبار ادامه دهید. این باعث می شود تا کاشت شما بازدهی بهتری داشته باشد. باید این را در نظر داشته باشید، اگر دمای باغچه یا گلدانی که کاهو را در آن کاشته اید، بالای 24 درجه سانتی گراد باشد، کاهوها پیش از موعد زرد می شوند و تخم می دهند. برای اینکه در فصل های سرد سال هم کاهو داشته باشید، در اواخر فصل تابستان یا فصل پاییز دوباره بذرافشانی کنید. در این زمان خاک سرد است و کاهو خوب رشد می کند. حتی در نیمه فصل زمستان نیز می توانید بذر کاهو را بکارید.
دوره رشد از هنگام باروری تا برداشت محصول:
از 30 تا 90 روز
مقدار نور مورد نیاز:
آفتاب غیرمستقیم (برای جلوگیری از زرد شدن برگ ها و تخم دادن گیاه) – بهتر است آن را در جایی در باغچه بکارید که گیاهان دیگر روی آن سایه بیندازند.
میزان آب مورد نیاز:
هر روز باید آبیاری شود. خاک باید دائم مرطوب باشد.
مراحل کاشت و نگهداری کاهو:
بذر کاهو را در عمق 40 میلیمتری بکارید. یا اینکه روی خاک بپاشید و روی آن یک لایه نازک خاک بریزید.
فاصله میان بذرهای کاهو برگ باید حدود 7 تا 8 سانتیمتر باشد. برای کاهوی معمولی و کاهو کلهگرد باید دستکم 15 تا 20 سانتیمتر میان بذرها فاصله باشد. کاهوی چینی نیز بیشترین فاصله را نیاز دارد و باید میان بذرهای آن حداقل 30 سانتی متر فاصله باشد. این فاصله ها برای زمانی است که کاهوها رشد می کنند و اگر نزدیک بکارید، ممکن است برای رشد و تغذیه، فضای کافی نداشته باشند.
نخستین کود را باید در ماه اول یا پس از 6 هفته به خاک بدهید. همیشه خاک را مرطوب نگهدارید و اگر علف هرزی در اطراف خاک آن رشد می کنند، آنها را هرس کنید. کاهو اصولا دچار بیماری یا آفت نمی شود و اگر آفت بگیرد نیز خیلی مهم نیست. اما از شته ها و افت های مضر این گیاه، لیسه یا شفیره حشرات، حلزون، کپک و قارچ هستند که موجب از بین رفتن کاهو می شوند.
برداشت:
با اینکه همیشه کاهو را با مغز از مغازه خریداری می کنیم، اما یکی از بهترین روش های برداشت این گیاه، جدا کردن برگ ها آن است. اگر تمایل دارید کله کاهو را کامل و درسته برداشت کنید نیز بهتر است از فاصله 1.5 سانتیمتری از ریشه این کار را انجام دهید. این باعث می شود تا ریشه باقی مانده دوباره جوانه بزند و دوباره پس از مدتی کاهو داشته باشید.
کاهو یکی از قدیمی ترین سبزیجات دنیا به شمار می آید که منشأ آن در هندوستان و آسیای مرکزی است. پیشینه ی مصرف کاهو در ایران شش قرن قبل از میلاد است. این سبزی یک قرن قبل از میلاد به روم راه یافت و جزو غذاهای مهم رومیان شد.
مواد موجود در ۱۰۰ گرم کاهوی ایرانی:
انرژی ۱۸ کالری
پروتئین ۱/۲ گرم
موادنشاستهای ۰/۱ گرم
کلسیم ۶۵ میلی گرم
فسفر ۲۵ میلی گرم
آهن ۱/۵ میلی گرم
چربی ۰/۲ گرم
کلسیم ۱۸ میلی گرم
سدیم ۱۰ میلی گرم
پتاسیم ۲۵۰ میلی گرم
ویتامین آ ۵۰۰ واحد
ویتامین ب ۱ ۰/۵ میلی گرم
ویتامین ب ۲ ۰/۰۸ میلی گرم
ویتامین ب ۳ ۰/۴ میلی گرم
ویتامین ث ۱۰ میلی گرم
ارسنیک ۰/۰۲ میلی گرم
اسید اگزالیک ۰/۰۰۳ میلی گرم
خواص درمانی کاهو:
کاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و مرطوب است
کاهو تمیز کننده خون است
ضد تورم است
کاهو خواب آور و آرام بخش است
کاهو ملین و ادرار آور است
خوردن کاهو برای مالیخولیا مفید است
کاهو زخم های مجاری ادرار و مثانه را درمان می کند
اگر کاهو را با سکنجبین و یا سرکه بخورند اشتها آور است
کاهو اثر ضد تشنج دارد
درد معده را تسکین می دهد
کاهو قوای جنسی را تقویت می کند
برای برطرف کردن درد سینه کاهو را بپزید و بخورید
ورم غدد لنفاوی را برطرف می کند
کاهو به ویژه حاوی ویتامین «ث» – ضد اسکوربوت – است. کاهو ارزش غذایی چندانی ندارد، اما از لحاظ درمانی فوق العاده و سرشار از نمک های معدنی با خاصیت قلیایی است؛ به همین سبب خون را تصفیه می کند و به حفظ هوشیاری مغز و سلامت بدن کمک میکند.
برگ های بیرونی کاهو ارزش خوراکی بسیار دارد؛ زیرا این برگ ها بیشتر در معرض نور آفتاب قرار دارد و نسبت به برگ های داخلی حاوی ویتامین بیشتر است. هر چه کاهو سبزتر باشد، ویتامین بیشتری دارد.
این سبزی محتوی چند ماده مهم و شفابخش است. آب کاهو، خنک و شادابی بخش است و میزان فراوانی منیزیم در آب آن سبب تقویت بافت عضلانی، اعصاب و مغز می شود. آب کاهو جنبه درمانی بسیار بالایی دارد
پتاسیم موجود در کاهو با بهبود گردش خون، روند انتقال مواد مغذی و اکسیژن را به پوست تقویت می کند.
کاهو اشتها را تحریک و سموم را از بدن دفع می کند.
دم کرده کاهو مدر است و به عنوان مسکن عمل می کند.
کاهو حاوی پروتئین است که برای رشد عضله ضروری است.
کاهو منبع غنی انواع مواد معدنی نظیر آهن، منیزیم، مس، کلسیم و پتاسیم است که موجب ارتقاء سوخت و ساز بدن میشود. پتاسیم به داشتن فشار خون تحت کنترل کمک کرده و با تنظیم تعادل مایعات بدن موجبسلامت قلب میشود. کلسیم موجود در آن استخوان و دندانها را محکم میکند.
فواید کاهو در درمان کم خونی:
کاهو موجب افزایش گلبول های قرمز خون در بدن شده و آهن موجود در آن برای درمان کم خونی مفید است؛
مس و آهن موجب تولید سلولهای خونی در بدن میشود.
منبع ویتامین آ
کاهو منبع غنی ویتامینها است. کاهو خام و تازه حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین A و بتا کاروتن (بتاکاروتنها در داخل بدن تبدیل به ویتامین A میشوند) است.
ویتامین A با افزایش لایههای مخاط به داشتن پوست سالم کمک کرده و برای بینایی خوب است.
فواید کاهو در درمان یبوست:
سلولز موجود در کاهو حجم مواد داخل روده و حرکات روده را افزایش می دهد که این امر درمان یبوست را بسیار آسان می سازد.
مفید برای بینایی :
کاهو حاوی زیکسانتین است که جذب شبکیه شده و باعث ارتقاء بینایی میشود.
زیکسانتین همچنین حاوی ویژگیهای آنتی اکسیدان است که از بیماریهای لکه دار شدن در اثر بالارفتن سن جلوگیری میکند.
همچنین از آب آوردن چشم جلوگیری میکند. فالانوئید موجود در کاهو از سرطان ریه و دهان جلوگیری میکند.
با این وجود در مصرف کاهو افراط نکنید . زیرا زیاده روی در مصرف کاهو برای بینایی مفید نیست.
فواید کاهو در پیشگیری از پوکی استخوان:
کاهو حاوی ویتامین K است که با افزودن تراکم استخوانها موجب تقویت استخوان شده و از پوکی استخوانجلوگیری میکند. ویتامین KK همچنین آسیبهای مغزی عصبی را کاهش داده و در نتیجه از بیماری آلزایمر جلوگیری میکند.
مصرف کاهو در باروری و بارداری:
کاهو تازه مقادیر زیادی اسید فولیک و ویتامین اسید فولیک و ویتامین C است. اسید فولیک در طول بارداری جنین را سالم نگه میدارد.
همچنین به ارتقاء سلامت تولید مثل زنان و مردان کمک میکند.
بنابراین برای تقویت باروری موثر است.
ویتامین C سیستم ایمنی بدن را ارتقاء داده و در برابر عفونتها مقاومت میکند.
مصرف کاهو در شیردهی:
زنان شیرده اگر می خواهند که شیرشان زیاد شود باید کاهوی پخته بخورند
فواید کاهو برای پوست، مو و ناخن:
۸درصد سیلیس، ۹ درصد فسفر و مقدار سولفور موجود در کاهو برای حفظ سلامت پوست، مو و ناخن مفید است.
ویتامین ها و مواد مغذی کاهو، از ریزش مو پیشگیری می کند.
مصرف کاهو در گونه ها، سرخی مطلوب پدید می آورد
استفاده از کاهو به علت داشتن املاح فراوان – به خصوص منگنز و روی – برای جلوگیری از ریزش و سفید شدن مو مفید است.
همچنین با برطرف کردن کمبود هموگلوبین و نمک های معدنی باعث شادابی پوست می شود.
استفاده از کمپرس تهیه شده با جوشانده چند برگ کاهو به مدت ۲۰ دقیقه، در برطرف کردن آکنه و پسوریازیس موثر است. برای تأثیرگذاری، آب کمپرس باید به دمای اتاق برسد و به مدت ۱۰۰ دقیقه روی پوست گذاشته شود.
مصرف کاهو در دیابت:
سبزیجات از جمله کاهو محدودیت مصرف در افراد دیابت ندارند.
کاهو دارای ماده ای به نام لکتوکاریوم است که حاوی کربوهیدرات است. این ماده غذایی برای درمان دیابت ماده غذایی مناسب است و افراد دیابتی می توانند به راحتی از آن استفاده کنند.
خواص تخم کاهو :
تخم کاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است
تخم کاهو مخرب و خواب آور است
خوردن تخم کاهو زکام را برطرف می کند
تخم کاهو برای درد سینه مفید است
خوردن تخم کاهو برای دستگاه ادراری نافع است و آنهائیکه قطره قطره ادرار می کنند باید تخم کاهو بخورند ( در حدود ۱۰ گرم روزانه) تا این مرض برطرف شود
چه نوع کاهویی انتخاب کنیم؟
کاهوی ایرانی از نظر مواد غذایی از کاهوی گرد بهتر است . کاهوی گرد ارزش غذایی چندانی ندارد زیرا دارای مقدر زیادی الیاف است که تولید گاز و نفخ در معده می کند .
موارد احتیاط:
کاهو یکی از سبزیجاتی است که بسیار مستعد آفت است. بنابراین قبل مصرف به طور کامل آن را با آب سرد بشویید.
مضرات کاهو :
در خوردن کاهو چه بصورت خام یا پخته نباید زیاده روی شود زیرا :
کاهو دارای مقدر زیادی الیاف است که تولید گاز و نفخ در معده می کند .
موجب عوارضی از جمله ازدیاد فراموشی و کم شدن حافظه
ضعف دید چشم
نفخ زیاد و کم شدن نیروی جنسی می شود
نکته:
برای رفع این عوارض می توان از نعنا ، کرفس ، هلیله پرورده و زیره استفاده کرد.
کاهو مزاجش سرد و تر است. رطوبت بسیار خوبی دارد و رطوبت طبیعی بدن را تقویت و تأمین می کند. بهترین کاهو برای مصرف، نوعی است که برگ و ساقه نازک داشته باشد و سطح برگ هایش تا حدودی چرب بوده و تلخ نباشد.
احادیث زیادی در باب اهمیت کاهو نقل شده است که در اینجا به چند مورد اشاره می نماییم:
پیامبر (ص) فرموده اند: کاهو بخورید چرا که خواب آور است و غذا را هضم می کند.
از امام صادق (ع) نیز در کتاب کافی نقل شده است که بر شما باد مصرف کاهو، چرا که خون را تصفیه می کند.
امام رضا (ع) نیز فرموده اند: بهترین سبزی ها کاسنی و کاهو است.
کاهو مزاجش سرد و تر است. رطوبت بسیار خوبی دارد و رطوبت طبیعی بدن را تقویت و تأمین می کند. بهترین کاهو برای مصرف، نوعی است که برگ و ساقه نازک داشته باشد و سطح برگ هایش تا حدودی چرب بوده و تلخ نباشد.
کاهو دارای رطوبت است و حجم خون را تا حدودی افزایش می دهد؛ لذا رقیق کننده نسبی خون می باشد. از آنجایی که رطوبت عامل ایجاد خواب است، کاهو حالت آرامش بخش داشته و خواب آور خوبی است. کسانی که دچار اختلال خواب هستند و به سختی به خواب می روند بهتر است یک ساعت قبل از خواب کاهو یا چوب وسط آن را میل کنند. البته راه دیگر، مصرف آب (عصاره) کاهو است. برای تهیه آب کاهو کافی است یک عدد کاهوی متوسط را کاملاً شسته و در یک قابلمه دردار که درب آن کاملاً بسته شده قرار داده و روی حرارت کم بگذارید تا به اصطلاح با بخار آب خودش، نرم و بخارپز شود. آب که انداخت شعله را خاموش کرده کاهو را بفشارید تا آب و عصاره آن استخراج شود. 1 تا 2 قاشق غذاخوری از این عصاره قبل از خواب می تواند خواب راحتی را به دنبال داشته باشد. عرق کاهو هم همین خواص را دارد.
روغن کاهو هم یکی از روغن های خوب در پزشکی است که برای تهیه آن، به روش های خاصی مواد موجود در کاهو را استخراج و آن را وارد یک روغن پایه می کنند که روغن حاصل، خواص کاهو را خواهد داشت. از این روغن جهت چرب کردن بینی و سر و صورت برای ایجاد آرامش و خنکی در منطقه سر و مغز و رفع خشکی و القای خواب استفاده می شود.
کاهو غذایت زیادی ندارد لذا باعث چاقی نمی شود اما مصرف آن در افراد با مزاج سرد و رطوبتی، به دلیل افزودن بر میزان رطوبت های بدن، منجر به پف آلودگی و افزایش حجم و سایز بدن می شود. مصرف کاهو همراه با سرکه به صورت سالاد اشتها را تحریک می کند (5/0 ساعت قبل از غذا). زیاده روی در مصرف کاهو می تواند مخصوصاً در افراد سرد مزاج باعث سردی، پف آلودگی صورت، ورم بدن، درد و تورم مفاصل، آبریزش بینی و دهان، شل شدن بدن، رفلاکس و نفخ، فراموشی و ضعف بینایی شود. در این موارد توصیه می شود از کاهو پرهیز کرده یا آن را در مقادیر کم، همراه با پودر زیره، نعناع، کمی عسل، شیره انگور یا سکنجبین شیرین مصرف کنند. کاهو سکنجبین یکی از بهترین و مفیدترین خوردنی های میان وعده در طب سنتی مخصوصاً در فصل بهار و تابستان است.
درمان بی خوابی و دردهای مبهم در بدن با مصرف کاهو و سکنجبین
درمان بی خوابی و دردهای مبهم در بدن با مصرف کاهو و سکنجبین امکان پذیر است.
در طب سنتی مزاج کاهو سرد و تر است و سکنجبین مزاج گرم و خشک دارد به این دلیل که سکنجبین از ترکیب سرکه و عسل درست می شود که به اندازه معین جوشانده شده و اثرات گرم و خشکی را بر جای می گذارد، در واقع اثرات گرم و خشک سکنجبین با اثرات سرد و تر کاهو تا حدودی یکدیگر را خنثی می کنند. با توجه به اینکه کاهو خواب آور، مسکن و ضد درد است می تواند به همراه سکنجبین مصرف شود و عارضه ای نیز به همراه نداشته باشد. اما اگر کاهو را به تنهایی بدون سکنجبین مصرف کنیم همان طور که در بالا اشاره شد ممکن است رطوبت، تری و سردی آن تأثیر نامطلوبی بر روی افرادی که سن بالا دارند یا دارای مزاج بلغمی هستند بر جای بگذارد.
کاهو