آموزش درست کردن دلمه برگ مو
آموزش درست کردن دلمه برگ مو
دلمه ها رو من از قبل پیچیده و بخار داده و پس از خنک شدن توی فریزر نگهداری کرده بودم و برای این شب دوباره دم کردم .
مواد لازم :
برگ تازه و نازك و ترد | 400 گرم |
لپه | نصف پیمانه |
برنج | یک پیمانه |
سبزي هاي معطر | 500 گرم |
گوشت چرخ کرده | 300 گرم |
نمك و فلفل و ادويه | به میزان دلخواه |
پیاز بزرگ برای پياز داغ | 4 عدد |
زعفران دم کرده | در صورت تمایل کمی |
گوجه سبز | کمی |
رب گوجه فرنگي | به میزان دلخواه |
شكر، آبليمو، یا سرکه | برای چاشني به دلخواه |
* برگ تازه و نازك و ترد و بدون شكاف حدود 400 گرم ( گاهی که برگها ترد نباشن مقدار برگ بیشتری لازم دارین چون دور ریز زیاد داره و برگ زیادی براتون نمی مونه . البته با برگهای خشن و زبر دلمه لطفی نداره و بهتره از خیر دلمه بگذرین . در مناطق گرمسیر فقط اواسط فصل بهار برگها شاداب و لطیف هستن . ولی برگهای آذربایجان به خاطر سردی هوای منطقه در فصل تابستان هم شاداب و لطیف هستن .)
* بعضی ها با لپه باقلا درست می کنن .
* در آذربایجان از بلغورگندم ( که قبلا کمی جوشانده شده و بهش یارما میگن ) هم استفاده میشه . در اینصورت نصف پیمانه هم از بلغور
* سبزي هاي معطر شامل : جعفري، مرزه ،تره ،شويد و كمي ريحان – نعنا و گشنيز و ترخون و پيازچه و كمي سير و نیز كمي كاكوتي يا آويشن و مرزه خشك و گل سرخ پودر کرده
نکته مهم :
اگه از برگ شور کنسروی استفاده میکنین حتما آبش رو خالی کنین و چند ساعت در آب خیس کنین تا نمک اضافه اش بره . وگرنه غذاتون خوش نمک !!! میشه …
طرز تهيه مواد :
پيازها را کمی با روغن تفت ميدیم و گوشت چرخ کرده را همراه آن کمی سرخ میکنیم .
سپس نمك،فلفل و ادويه ورب گوجه زده با کمی آب ميذاریم تا گوشت بپزه.
بعد لپه را كه قبلا” خيس كرده و نیم پز کردیم به گوشت و رب گوجه مون اضافه مي كنيم تا کمی بجوشه و جا بیافته .
سبزي پاک کرده و شسته و شده رو باقی مواد گوشتی اضافه مي كنيم.
برنج خیس کرده و رب گوجه فرنگي و چاشني را با كمي آب مخلوط کرده روي باقی مواد مون مي ريزيم و نمکش رو اندازه کرده و مخلوط می کنیم .
طرز تهيه و پيچيدن برگهاي دلمه :
دلمه برگ مو – بهتره از برگهای جوان ترد استفاده کنیم . برگها را شسته و خشک میکنیم و دمبرگ آنها را به ارامی میچینیم.کوچکترها و بزرگترها رو دسته دسته جداگانه روی هم می چینیم.ابتدا دسته های بزرگتر رو دمله می پیچیم که ته قابلمه قرار بگیره چون دیر تر می پزن .
نکته :
برگهای کوچکترها هم باید روی قابلمه باشه که له نشن .
اگر برگ نسبتا بزرگ بود یکی کافیه وگرنه دو برگ کوچک راروي هم گذاشته، به طوري كه کمی پهن بشه . مقداري ازمواد گوشتی را وسط برگ گذاشته و مثل بقچه مي پيچيم. اگر حوصله داشتین از برگ های کوچک استفاده کنین دلمه ها ریز تر و زیبا تر میشن . از مواد به اندازه توی دلمه بذارین وگرنه موقع پختن باز میشه و بیرون میریزه .
نکته :
در قسمت زیر برگ . زیرا قسمت روی برگ که براق هستش باید بیرون قرار بگیره .
نکته :
دلمه رو میتونین مثل دلمه های ترکیه سیگارتی هم بپیچین مخصوصا اگه دو نوع ترش و شیرین درست میکنین . یکیش سیگارتی باشه که برای مهمونا مشخص باشه .
اول کف قابلمه چند عدد برگ دلمه بزرگ و خشن پهن میکنیم تا از چسبیدن برگهای دلمه پیچیده شده به کف قابلمه جلوگیری بشه .( اگه برگ کم میاد میتونین از برگ کاهو هم برای گذاشتن ته دیگ استفاده کنین . ) برگها را که پیچیدیم قسمت روی هم آمده را به طرف زیربدون فاصله و کیپ هم قرار میدیم و کمی فشار میدیم که تا قبل از نرم شدن و پختن باز نشن .
من برگ ها را در آبجوش نمیذارم چون عطر و طعم ترش مزه برگ را از بین میبره . در عوض مواد داخل دلمه رو را نپخته می پیچم تا هنگام پختن برگها وا نره .
همه یرگها که پیچیده شدن و دلمه ها آماده شدن کمی پیاز داغ را با ادویه و زرد چوبه و رب گوجه فرنگی مجددا آماده کرده و نیز کمی کره روی برگ ها میریزیم و مقداری کمی آب و کمی نمک میریزیم که از سطح دلمه ها در قابلمه پایین تر باشه . روی سطح هم یک بشقاب چینی بدرد نخور به صورت دمر میذاریم تا سنگینی آن مانع از باز شدن و به هم ریختن دلمه ها قبل از پخت بشه . گوجه سیز یا غوره ها را روی آن یا لابلای دلمه ها بریزین.
اول شعله زیاد باشه وقتی که شروع به جوشیدن کرد( نباید با شعله زیاد بجوشه چون برگها باز میشه ) شعله اون رو کم میکنیم تا آرام آرام بپزه . با کم شدن آب درون قابلمه ( اگر همنوز دلمه ها نپخته باشن ) به آن کم کم آب اضافه میکنیم و در انتها وقتی دلمه ها پختن ترشی یا شیرینی و نمک آنرا اندازه میکنیم . هنگام خاموش کردن دلمه نباید خیلی آبدار باشه . بدون آب هم نباشه که دلمه ها خشک بشن .. وقتی سرد بشه خود بخود آبروغنش به خورد دلمه ها میره .
نکته :
برای کشیدن دلمه حتما باید قبلا شعله رو خاموش کرده و دلمه ها رو خوب خنک کرده باشین . وگرنه ممکنه موقع کشیدن دلمه ها درسته در نیاد و شکل شون خراب بشه .
برای تزیین یک یا دو گوجه فرنگی قاچ شده یا فلفل رنگی خرد شده را روی آن بذارین تا بخارپز بشه و هنگام کشیدن آنها را روی ظرف بکشین . میتونین از کمی گل سرخ هم برای تزیین روش استفاده کنین .
اگر دلمه رو با ماست سرو میکنین نیازی به شکر نداره . ولی اگر دوست دارید کمی ملس یا شیرین باشد به آن کمی آب و شکر و آبلیمو ( یا سرکه ) اضافه کنید و پس از جوش زدن خاموش کنید . میتوان برای تزیین باز هم از پیاز داغ و یا زرشک لابلای آن استفاده کرد .
نکته :
بعضی ها آبلیمو و شکر و یا سرکه و آبلیمو رو به مواد دلمه مخلوط میکنن . و بعضی ها هم دو الی سه لیوان ماست به مواد از همون ابتدا مخلوط می کنن .
نکته :
برای براق شدن دلمه ها پس از کشیدن میتونین کمی روغن خیوانی یا کره روش بدین .
آسوری ها هم برای داخل مواد و هم لابه لای دلمه ها ماست میریزن . بعد با پیاز داغ و فلفل تزیین و سرو می کنن . شما میتونین وقتی که دلمه هاتون رو پیچیدین دو قسمت کنین . یک قسمت رو شیرین و دیگری رو ترش بپزین .
* – ضمنا میشه انواع دلمه رو یکجا تهیه کرد و پخت .